Sturla klúðraði þessu

Nú berja þeir sér á brjóst, stjórnmálamennirnir sem komu Íslandi á kaldann klakann, og leika sjálfstæðishetjur. Sturla ætti að velta því fyrir sér hvers vegna Ísland er í þeirri stöðu sem landið er í, hver kom Íslandi á hausinn? Einkavinavæðing bankanna, sem félagar hans í Sjálfstæðisflokknum stóðu fyrir, er ein mikilvæg orsök bankahrunsins. Afglöp Sjálfstæðismanna er þeir réðu fjármálaráðuneytinu í 18 ár samfellt, og settu síðan Bubba kóng yfir Seðlabankann, er önnur mikilvæg orsök hrunsins. Sjálfstæðismenn lögðu niður eftirlitsstofananir eins og Þjóðhagsstofnun, og héldu fjármálaeftirlitinu veiku með ónógum fjárveitingum. Pólitískar embættisveitingar veiktu stjórnkerfið, því þar sátu gulldrengir Sjálfstæðismanna og Framsóknar og þáðu góð laun fyrir að vinna ekki vinnuna sína. Þarna eru orsakir hrunsins. Sturla Böðvarsson tók fullan þátt í þessu sem þingmaður og ráðherra. Ekki örlar á sjálfsgagnrýni eða greiningu á því hvað hann eða sjálfstæðismenn gerðu rangt og illt og spillt um árabil. Nú getur hann leikið sjálfstæðishetju, og gagnrýnt þau stjórnvöld sem tóku við rjúkandi rústum eftir fjármálastjórn Sjálfstæðismanna. Hann klúðraði þessu sem þingmaður og ráðherra, og hans ráðgjöf nú er óþörf.

Öllu skal fórnað fyrir ESB-aðild

Sigmundur Davíð í sandkassanum

Maður getur ekki annað en verið undrandi yfir hegðun nýja framsóknarformannsins á þingi. Stöðugar fýlulegar athugasemdir, frammíköll, fátt uppbyggilegra tillagna, lýðskrumstillögur um niðurfellingu skulda, og svo vill hann hlaupa frá ábyrgð í icesave málinu (hann telur að þjóðir Evrópu munu sýna okkur skilning þó við gerðum svo). Svo fer maðurinn að lesa upphátt úr Fréttablaðinu undir dagskrálið þar sem fjalla átti um fundarstjórn forseta, og fyllist svo heilagri vandlætingu þegar hann er rekinn úr pontu. Sigmundur Davíð virðist halda að slæm athygli sé betri en engin athygli. Við verðum að vona að kjósendur taki eftir hegðun hans og veiti honum enga athygli þegar krossa á við kjörseðilinn í næst kosningum.... 

Óásættanleg framkoma forsetans

Rjúfa stjórnmálasamband við Ísrael

Ísrael hernemur palestínskt land í trássi við alþjóðalög, og gerir tilkall til þess að aðskilnaðarstefna þess sé viðurkennd af umheiminum. Ísrael hefur marg oft farið með hervaldi mót nágrönnum sínum og heldur milljónum manna föngnum undir ofbeldisfullu hernámi. Ísrael er sekt um gróf mannréttindabrot og stríðsglæpi gagnvart palestínumönnum. Ísrael býr yfir kjarnorkuvopnum og er stærsta ógnunin við frið í Miðausturlöndum. Ísrael er skammarblettur í sögu Sameinuðu Þjóðanna, sem stóðu fyrir stofnun ríkisins. Ísland ætti að rjúfa stjórnmálasamband við þetta ofbeldisríki og taka upp fullt stjórnmálasamband við palestínumenn.  

Netanyahu sagður hafa útilokað frið

Lítill sparnaður af launalækkun

Vandræðagangur ríkisstjórnarinnar við að koma saman sparnaðartillögum stafar sennilega af því að ílla gengur að ná endum saman án þess að hækka verulega skatta á meðalmanninum. Það er hægt að lækka laun þeirra sem eru með laun yfir 1 milljón á mánuði, en við það sparast ekki nema brotabrot af því fjárlagagati sem þarf að stoppa í. Rætt hefur verið um 8% tekjuskattshækkun á þá sem þéna yfir 700 þúsund í mánaðarlaun. Þar er sama vandamálið, skattahækkanir á þennan hóp duga skammt því í íslenska láglaunasamfélaginu eru þetta tiltölulega fáir einstaklingar. Til að ná árangri verður að hækka skatt á breiðu bökunum, öllum sem eru með yfir 400-500 þúsund krónur í mánaðarlaun, annars dugar aðgerðin ekki. Ef ríkisstjórnin gerir það, verður allt vitlaust, því íslendingar "vilja ekki borga skuldir óreiðumanna".

Hér gæti ríkisstjórnin lært af reynslu svía frá kreppunni þar fyrir 15 árum. Þar var settur 5% viðlagaskattur á öll laun yfir meðallaunum. Aðgerðin var til 5 ára, og heppnaðist vel. Við verðum að horfast í augu við það að það eru engin sársaukalaus ráð eða aðgerðir til að taka á aðsteðjandi vanda. Að stinga hausnum í sandinn og neita að borga gerir vandann bara stærri. Því miður. Svo verður að læra af reynslunni, og koma í veg fyrir að einkavinaklíka græðgisafla Sjálfstæðis- og Framsóknarflokka komist hér til valda á nýjan leik.

„Ekki einfalt að lækka laun ríkisstarfsmanna"

Sigmundur Davíð hluti vandamálsins

Framsóknarflokkurinn undir forystu Sigmundar Davíðs velur ódýrustu og ábyrgðarlausustu leiðina til að bregðast við aðsteðjandi vandamálum: lýðskrumið. Flokkurinn hefur ekki á neinn hátt gert upp þátt sinn i ógöngum Íslands. Flokkurinn einkavinavæddi bankana og greiddi götu braskara og fjárglæframanna sem best hann gat undir forystu Halldórs Ásgrímssonar. Hvar er uppgjörið við þann verknað? Flokkurinn hafði forystu um Kárahnjúkavirkjun og byggingu Álvers á Reyðarfirði sem hafði gríðarleg þensluáhrif í efnahagskerfinu, auk óbætanlegra náttúruspjalla. Hvar er uppgjörið við þann verknað? Flokkurinn tók þátt í því að leggja Þjóðhagsstofnun niður, því það sveið undir gagnrýni stofnunarinnar á óábyrga efnahagsstjórn ríkisstjórna Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks. Hvar er uppgjörið við þann verknað? Efnahagshrunið á Íslandi er afleiðing rangra ákvarðanna og afglapa ríkisstjórna Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks. Hefur flokkurinn gert upp við það?

Nú stundar Sigmundur Davíð ódýrt lýðskrum, með því að ásaka ríkisstjórnina um aðgerðaleysi og afneitun á því að Ísland verði að standa við skuldbindingar vegna icesave reikninganna. Hann reynir atkvæðakaup með því að telja fólki í trú um að það sé bara hægt að skrifa niður lán yfir línuna, þau þurfi ekki að borga. Framsóknarflokkurinn undir forystu Sigmundar Davíðs hefur greinilega einsett sér að taka ekki þátt í því að reyna að finna leiðir til lausnar aðsteðjandi vandamála, heldur standa á hliðarlínunni og reyna að glepja fólki sýn. Þar með er flokkurinn og formaðurinn orðin hluti af vandamálinu. Lýðskrumarar eru bara til vandræða.

„Fjarar undan stjórninni"

Vont og versnar

Kreppan dýpkar, skuldabyrðin eykst og æ fleiri vakna úr djúpri afneitun til skilnings á að ástandið er verra en þeir gerðu sér grein fyrir og það fer versnandi. Allir kostir eru slæmir í stöðunni. Staðreyndir málsins eru fremur einfaldar. Íslendingar lifðu um efni fram um árabil, þar sem sívaxandi einkaneysla og fjárfestingar voru fjármagnaðar með lánsfé. Hluti lánsfjárinns var notaður til spákaupmennsku. Þetta gerðu jafnt einstaklingar, fyrirtæki sem bankar. Það er spákaupmennska þegar fólk tók gjaldeyrislán til að fjármagna bílakaup eða fjárfesta í húsnæði. Margir hafa sér til afsökunar að þeir hafi notið ráðgjafar fjármálafyrirtækja, en það breytir því ekki að menn voru að reyna að komast hjá dýrum, vísitölubundnum lánum með því að taka gjaldeyrislán, og þeir veðjuðu á að gengisvísitalan færi ekki yfir ákveðin mörk. Það er spákaupmennska þegar fólk setti sparnað sinn í hlutabréf í þeirri von að fá hærri ávöxtun. Það var spákaupmennska þegar byggingaraðilar keyptu lóðir í stórum stíl og tóku lán (oft gjaldeyrislán) til að henda upp fjölbýlishúsum í þeirri von að húsnæðisbólan héldi áfram að þenjast út óendanlega. Það var spákaupmennska þegar útrásarvíkingarnir keyptu fyrirtæki og fasteignir erlendis á uppsprengdu verði fyrir lánsfé í þeirri von að áframhaldandi þennsla gerði fjárfestingarnar arðbærar í framtíðinni. Bankarnir tóku þátt í ruglinu, og lánuðu út fé sparifjáreigenda til vafasams brasks í hlutabréfum, fasteignum og fyrirtækjum.

Nú nálgast skuldadagar. Reikningurinn fyrir spákaupmennskufylliríið er ævintýralega hár. Ísland er að sökkva í gríðarlegt skuldafen, og það er ekki fyrirséð hverning eða hvenær við komumst uppúr þessu ástandi. Því miður eru einu valkostirnir slæmir, mjög slæmir. Kjaraskérðingar, skattahækkanir, niðurskurður á öllum sviðum. Við getum ekki gert neitt annað en að bíta á jaxlinn, bölva og taka þessu áfalli og vinna okkur út úr því. Það er enginn önnur leið fær. Því miður.

Gengið frá samkomulaginu í gærkvöldi

Að eyðileggja náttúruperlu

Sólheimajökull er mikil náttúruperla í nágrenni Reykjavíkur. Jökullinn hefur verið að hörfa frá árinu 1996, og við hörfunina hafa komið fram margvísleg landform og setlög sem segja sögu um botnskrið jökulsins og hreyfingar jökulsporðs. Svæðið framan við jökulinn hefur verið eins og kennslubók í jöklajarðfræði, og þar hefur mátt sjá jökulgarða, jökulöldur, jökulkembur, hörfunargarða, jökulhlaupaset (frá jökulhlaupi 1999), jaðarpalla, jökulása og fleira. Námskeið í jöklajarðfræði við Háskóla Íslands hafa árlega verið haldin við jökuljaðarinn, og þangað hafa líka leitað náttúruvísindamenn og jarðfræðingar frá öðrum löndum.

Jökullinn hefur líka verið spennandi áningarstaður ferðamanna. Fyrir 3 árum ákvað bæjarstjórn Víkur í Mýrdal að bæta aðgengi ferðamanna að jöklinum. Farið var með jarðýtu og gerð vegaslóð frá þáverandi bílastæði inn fyrir jökulgarðana frá 1995 (sem marka útbreiðslu jökulsins áður en hann byrjaði að hörfa). Gert var nýtt bílastæði rétt utan við jaðarstöðu jökulsins frá 2002. Fjallað var um málið í umhverfisnefnd Víkur, en þar komust menn að því að þetta væri bara möl og sandur, og því allt í lagi að gera þessar framkvæmdir. Það var enginn skilningur á því að með framkvæmdunum væri verið að eyðileggja hörfunagarða frá árunum 1995-2002, né heldur áttuðu menn sig á því að með framkvæmdunum væri verið að oppna leið fyrir utanslóðaakstur framan við jökulinn. Bílastæðið var sett niður á svæði með fallegum jökulkembum sem komið höfðu fram við jökulhörfunina. En, þetta er jú bara möl og sandur. 

Nú heimsækja Sólheimajökul þúsundir ferðamanna árlega, og fyrirtæki sérhæfa sig í því að fara með fólk uppá jökulinn. Þar er engin hreinlætis- eða snyrtiaðstaða, og menn geta gert sér í hugarlund hvort margir þeirra yfir 60.000 ferðamanna sem þangað koma þurfi ekki að komast á náðhús - og hvar þeir gera stykki sín þegar náðhús vantar. Torfærutröll hafa farið út fyrir slóðann inn að bílastæðinu, og sjá má hjólför eftir jeppa og torfærumótorhjól þvers og kruss um svæðið. Þá eru ummerki um allt svæðið með fótsporum og slóðum, þvers og kruss. Náttúrugildi svæðisins hefur stórminkað vegna þessara skemmdarverka, sem eru afurð heimskulegra ákvarðanna misvitra sveitastjórnarmanna og þrýstihópa úr ferðamannaiðnaðinum sem vilja helst geta keyrt með ferðamenn upp að jöklinum. Sólheimajökull er sorglegt dæmi um hvernig náttúruperla hefur verið eyðilögð til að þjóna skammtímahagsmunum.

Hvað hefði mátt gera? Með göngustígum og fræðslu hefði svæðið framan við Sólheimajökul getað verið kennslubók í jöklajarðfræði, þar sem skoða hefði mátt ferli og afurðir jökulvirkni. Jökullinn er líka gott dæmi um hörfun jökla vegna loftslagshlýnunnar, og gæti sem slíkur verið gríðarlega áhugaverður áningarstaður þar sem fræðslu um afleiðingar loftslagsbreytinmga hefði mátt koma á framfæri. Setja hefði mátt upp náttúrustofu sem miðlaði upplýsingum til gesta. Náttúrusaga Íslands er að hluta skráð í möl og sand. Að eyðileggja svæðið framan við Sólheimjökul á þeim forsendum að þetta sé bara möl og sandur minnir á það þegar ólæsir íslendingar eyðilögðu handritin, því það voru jú bara skinnpjötlur. Það ætti að gera þá kröfu til sveitarstjórnarmanna sem taka svona ákvarðanir að þeir leiti til fólks sem getur lesið náttúrusögu Íslands um ráðgjöf áður en jarðýturnar eru sendar af stað.

Þeir sem vilja kynnast svæðinu (áður en það var eyðilagt) geta heimsótt vefsvæðið: http://www3.hi.is/~oi/solheimajokull_photos.htm

Aðdáendaklúbbur Davíðs tekur kipp!

Nú er kátt á hjalla hjá aðdáendaklúbbi Davíðs Oddssonar. Tilefnið er að samkvæmt nýrri bók Guðna Th. Jóhannessonar stóð Davíð uppí hárinu á AGS og reif kjaft. "Dabbi er minn maður", má lesa á blogginu, og aðrir telja að nú sé þörf á skélegum stjórnmálamanni eins og Davíð Oddssyni.

Það er ef til vill nauðsynlegt að minna á að hrunið á Íslandi má að verulegu leiti rekja til afglapa Davíðs Oddssonar sem stjórnmálamanns og seðlabankastjóra. Það var ríkisstjórn hans sem einkavinavæddi bankanna, en hvernig staðið var að því er mikilvægasta einstök orsök banklahrunsins. Þar ber Davíð Oddsson persónulega ábyrgð, því hann stýrði ráðherranefndinni svo kölluðu (Davíð, Halldór Ásgrímsson, Valgerður Sverrisdóttir og Geir Haarde) sem tók ráðin af einkavæðingarnefnd og handstýrði bönkunum í eigu einkavina Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks. Davíð Oddsson lagði líka niður Þjóðhagsstofnun, og eftir það var engin opinber aðili sem hafði heildaryfirsýn yfir stöðu efnahagsmála á Íslandi. Hann var ráðríkur og valdafíkinn stjórnmálamaður, sem taldi sig geta gert hvað sem honum sýndist. Besta dæmið um það er hvernig hann lét setja Ísland á lista yfir þær þjóðir sem vildu fara með stríði á hendur Írak, í trássi við alþjóðalög. Þá ákvörðun bar hann aldrei undir þing eða þjóð. Sem seðlabankastjóri gerði Davíð hver afdrifaríku mistökin á fætur öðrum, svo sem að afnema bindiskyldu bankanna og setja erlendri innlánastarfsemi þeirra skorður. Við munum eyða næstu árum og áratugum í að borga nótuna fyrir afglöp Davíðs.

Það er sorglegt að enn sé fullt af fólki sem grætur brotthvarf Davíðs úr stjórnmálum og óskar afturkomu hans inná opinberan vettvang. Davíð hefur valdið nægum skaða, og það væri öllum fyrir bestu að kafla hans í stjórnmálasögu Íslands væri endanlega lokið.

Davíð lét AGS heyra það

Athyglisverð aðferð við endurgreiðslu

Endurgreiða á tugmilljóna svindlstyrkina til Sjálfstæðisflokksins á 7 árum, án vaxta eða verðbóta. Það á sumsé bara að endurgreiða lítinn hluta svindlstyrkjanna. Var hægt að búast við öðru? Sjálfstæðismenn græða peninga á daginn og grilla á kvöldin, svo snúið sé aðeins út úr orðum nýfrjálshyggjupostula sjálfstæðismanna, Hannesar Hólmsteins. Nú getum við bætt því við að þeir græða á daginn, grilla á kvöldin og koma sér undan því að endurgreiða svindlstyrki á 7 árum. Skyldu þeir telja þetta verða flokknum til framdráttar eða auka traust kjósenda?

Styrkir borgaðir til baka

Vont og versnar

Fyrir höndum er tími kjaraskérðinga, hækkandi skatta og stórfellds samdráttar í opinberri þjónustu. Það er nótan fyrir að Ísland og íslendingar hafa eytt um efni fram, og við erum nú skuldsettasta þjóð í heimi. Ævintýramennska bankanna og útrásarvíkinganna er einn mikilvægur orsakavaldur kreppunnar, en hitt er líka staðreynd að fjöldi fólks fór allt of glannalega í að skuldsetja sig til fasteignakaupa og neyslu.

Menn eiga eftir að deila um það um ókomin ár hver bar ábyrgð á þessu fylliríi öllu saman, en þegar upp er staðið bera flestir ábyrgð. Stjórnmálamennirnir sem einkavinavæddu bankana og gáfu fjárglæframönnunum lausan tauminn bera mikla ábyrgð. En því má ekki gleyma að þeir kumpánar Davíð Oddsson og Halldór Ásgrímsson, sem bera þyngstu ábyrgðina, fengu góða kosningu og stuðning kjósenda í 4 kjörtímabil. Þeir komust meira að segja upp með að draga Ísland inní árásarstríðið gegn Írak án þess að kjósendur refsuðu þeim fyrir. 

Það var varað við þennsluáhrifum Kárahnjúkavirkjunar, og því að stóriðjuframkvæmdirnar gætu reynst okkur dýrkeyptar. Almenningur hlustaði ekki á þær viðvaranir, og Davíð Oddsson komst upp með að leggja niður Þjóðhagsstofnun sem hafði varað við framkvæmdunum. Þar með var engin opinber stofnun sem hafði það hlutverk að hafa heildaryfirsýn yfir stöðu efnahagsmála á Íslandi. Við vorum ofurseld bjartsýnisspámönnunum í greiningardeildum bankanna sem hvöttu til eyðslu og hlutabréfabrasks. Fasteignaverð rauk upp, með tilheyrandi lóðabraski og offramkvæmdum í nýbyggingum. Þeir sem vöruðu við þessu voru kallaðir nöldurseggir sem ekki gætu unað fólki aðgang að lánsfé til að koma sér þaki yfir höfuðið. Það var varað við gengislánum vegna hættunnar á veikingu krónunnar, en bankarnir ýttu þessu að fólki og fjöldi manns valdi að hlusta ekki á viðvaranir. Fólk tók áhættu - og tapaði.

Ástandið er slæmt, og það á sjálfsagt eftir að versna. Nú gildir að læra af mistökum síðustu ára og móta nýja stefnu til framtíðar.  

Ný gjöld hækka tíu milljóna króna lán um 50 þúsund